> >
 |
Węglowodany |
 |
Węglowodany - (ogólnie cukry lub sacharydy) - stanowią grupę związków chemicznych zbudowanych z atomów węgla, wodoru i tlenu. Pełnią one w organizmie wielorakie funkcje - strukturalną, metaboliczną i zapasową. W organizmie człowieka pochodzą one w większości z roślinnych węglowodanów zawartych w pożywieniu.
Podział węglowodanów |
- cukry proste (monosacharydy), z których najważniejszym cukrem dla ustroju jest glukoza
- dwucukry (dwusacharydy) zbudowane z dwóch cząstek cukrów prostych, jak np. sacharoza, cukier buraczany i laktoza (cukier obecny w mleku)
- wielocukry (polisacharydy) zbudowane są z bardzo wielu cząsteczek cukrów prostych, do których zalicza się np. skrobie i glikogen
|
 |
Rola węglowodanów w organizmie ludzkim Glukoza (cukier gronowy) jest podstawowym paliwem mózgu i układu nerwowego. Dostarcza energii koniecznej do utrzymania stałej temperatury, poruszania mięśni, czy też do pracy układu pokarmowego i oddechowego.
Glikogen odkłada się w wątrobie i w mięśniach. Glikogen ma strukturę podobną do
amylopektyny, ma jednak większą masę cząsteczkową i większy stopień rozgałęzienia. Łatwo jest rozkładany do glukozy. Podczas snu zapas glikogenu zostaje zużyty i musi być uzupełniony następnego dnia.
Błonnik jest to zespół substancji ścian komórkowych nie trawionych w przewodzie pokarmowym człowieka (części liści, łodyg, korzeni, nasion i owoców). W jego skład oprócz celulozy wchodzą inne polisacharydy i ligniny. W owocach i warzywach głównymi składnikami są celuloza i pektyny, a w ziarnach zbóż hemicelulozy.
Błonnik przyspiesza perystaltykę jelit, ma działanie przeczyszczające, związane ze zdolnością do wiązania wody w jelicie grubym. Zmniejsza absorpcję związków mineralnych, ma wpływ na przemiany mikrobiologiczne w okrężnicy, może absorbować niektóre substancje toksyczne. Pewne typy błonnika (pektyny) obniżają poziom cholesterolu we krwi. Opóźniają hydrolizę węglowodanów, co obniża stężenie glukozy we krwi (ważne dla diabetyków).
Wielocukry - skrobia i glikogen pełnią funkcję zapasową. Oba wielocukry zbudowane są wyłącznie z cząsteczek glukozy, skrobia jest związkiem magazynowanym przez rośliny i stanowi główne źródło węglowodanów w pożywieniu człowieka, natomiast glikogen jest substancją zapasową zwierząt i ludzi, a jego zasoby zmagazynowane są w mięśniach i wątrobie.